Bài viết này sẽ thảo luận rộng hơn về những lợi ích, cách thực hiện kỹ thuật xếp chồng tiêu điểm (focus stack) để có bức ảnh chuyên nghiệp, ngoài những lý do ai cũng nhận thấy rõ ràng về kỹ thuật giúp toàn bộ sản phẩm trông sắc nét sâu từ trước đến sau.
(Ảnh: Zhen Siang Yang)
1. Nâng cao độ sâu trường ảnh
Trước tiên, mở đầu là ta sẽ bàn về khái niệm của Focus Stack để giúp cho các bạn mới bước vào lĩnh vực này có thể hiểu kỹ càng hơn vì sao nên biết về kỹ thuật chuyên sâu này nếu muốn tạo sự khác biệt, chuyên nghiệp. Đây là kỹ thuật được dùng phổ biển trong thể loại nhiếp ảnh phong cảnh và macro.
Nói ngắn gọn, focus stacking là một kỹ thuật chụp ảnh nhiều tấm với các điểm lấy nét khác nhau, rồi ghép chúng lại để tạo ra một hình ảnh sắc nét từ trước đến sau. Kỹ thuật này thường được sử dụng trong chụp ảnh phong cảnh và macro, khi độ sâu trường ảnh của ống kính không đủ để lấy nét toàn bộ đối tượng. Để thực hiện focus stacking, bạn cần có máy ảnh, chân máy (nếu có) và phần mềm xử lý hậu kỳ như Adobe Photoshop.
Cụ thể hơn, việc “chụp chồng ảnh” hay lấy nét nhiều lần (Focus Stacking) có thể được dùng để tăng độ sâu trường ảnh. Về mặt kỹ thuật, nó đòi hỏi phải thực hiện nhiều lần chụp, và mỗi lần sẽ lấy nét tại những vùng khác nhau trong cùng một vị trí. Nghĩa là trong quá trình chụp chúng ta phải cố định vị trí máy ảnh và chủ đề không được chuyển động. Số lượng hình chụp tùy vào kích thước của chủ đề và độ sâu trường ảnh, bạn sẽ chụp và lấy nét tại từng phần cho đến khi có được tất cả các vùng ảnh rõ nét của chủ đề. Sau đó dùng phần mềm để ghép lại. Kỹ thuật này chủ yếu sử dụng khi chụp cự ly gần, macro hay chụp qua kính hiển vi.
Để thực hiện được, ta cần chuẩn bị máy ảnh và phần mềm xử lý hậu kỳ, ví dụ như Adobe Photoshop.
Tại sao bạn cần kĩ thuật Focus stacking?
Nhiều nhiếp ảnh gia có xu hướng tránh học các kỹ thuật trung cấp hoặc nâng cao bởi vì việc này đòi hỏi một số kỹ thuật hoặc các bước phức tạp hơn một chút. Sự thật là việc học một kỹ thuật nâng cao hơn như Focus Stack có rất nhiều lợi thế mà cõ lẽ sẽ nhiều người yêu thích khi thấy được kết quả tuyệt vời của nó. Việc này rất đáng để dành thêm chút thời gian trong khi chụp và xử lý hậu kỳ bởi nó sẽ cho bạn kết quả thực sự ấn tượng.
Những lợi ích không ngờ như phân tích dưới đây:
Bức ảnh chụp thử khi chưa được áp dụng kỹ thuật focus stacking (Ảnh: Zhen Siang Yang)
-
Độ sâu trường ảnh tăng lên
Vì vậy, bạn đã được dạy là luôn giảm giá trị khẩu độ để tăng độ sâu trường ảnh. Nhưng chúng vẫn thường không cung cấp đủ độ sâu trường ảnh, đặc biệt khi bạn chụp với tiêu cự dài hơn và đối tượng cận cảnh. Điều này cuối cùng khiến bạn chỉ còn một giải pháp là tập trung các hình ảnh của bạn để đạt được độ sâu trường ảnh mong muốn trong ảnh của bạn.
-
Giảm nhiễu xạ thấu kính
Nhiễu xạ thấu kính là hiện tượng sóng ánh sáng bị bẻ cong hoặc lan ra khi chúng đi qua thấu kính. Hiệu ứng nhiễu xạ trở nên rõ rệt hơn khi kích thước khẩu độ ống kính giảm hoặc khi bước sóng ánh sáng tăng lên. Theo thuật ngữ nhiếp ảnh giáo dân, nó có nghĩa là làm mềm hình ảnh. Khi sóng ánh sáng đi qua thấu kính, nó sẽ nhiễu xạ và giao thoa với nhau, làm giảm khả năng thấu kính phân giải các chi tiết tốt hơn của đối tượng. Xin lưu ý rằng các ống kính khác nhau và độ phân giải máy ảnh khác nhau sẽ có hiệu ứng nhiễu xạ khác nhau, do đó bạn nên thử nghiệm và biết giới hạn của ống kính trước khi chụp.
-
Chụp ở Khẩu độ ống kính tối ưu
Khẩu độ tối ưu cho ống kính thường vào khoảng f/8 đến f/11 trên máy ảnh cảm biến full frame. Và vâng, trái ngược với những gì bạn có thể tin, các ống kính không hoạt động tốt nhất ở khẩu độ rộng nhất của chúng, đó là thứ mà chúng ta thường trả tiền để mua. Ít nhất là cho đến nay, công nghệ vẫn chưa có. Bằng cách sử dụng tính năng lấy nét xếp chồng, chúng ta sẽ có thể chụp ảnh bằng cách chỉ sử dụng các khẩu độ sắc nét nhất.
Trong ảnh ví dụ bên dưới, chúng được chụp ở f/16 để tạo đủ độ sâu cho toàn bộ cái chai nằm cạnh nhau và điều này sẽ cho phép chúng ta giảm khối lượng công việc và sự phức tạp trong quá trình xếp chồng.
-
Hình ảnh rõ, nét sâu và chi tiết hơn
Bằng cách chỉ sử dụng khẩu độ tối ưu, chắc chắn bạn sẽ có được hình ảnh với độ rõ nét và chi tiết cao hơn. Và vì chụp ở khẩu độ như vậy sẽ không cung cấp cho bạn đủ độ sâu trường ảnh nên giải pháp duy nhất của tôi vẫn là thực hiện lấy nét chồng. Điều này rất được khuyến khích đối với các buổi chụp sản phẩm có kết cấu phức tạp và mịn như vải, đồ trang sức và đồng hồ, để tất cả các chi tiết nhỏ hơn có thể được phân giải chính xác trên một hình ảnh.
-
Sự linh hoạt trong bố cục và thêm tính sáng tạo
Với tính năng xếp chồng tiêu cự, bạn không bị giới hạn bởi mặt phẳng tiêu cự trong cách bạn lập bố cục ảnh. Bạn cũng có thể chọn phàn nào trên ảnh sẽ được lấy nét và phần nào không. Điều này rất quan trọng để loại bỏ những yếu tố gây xao nhãng trong khung hình của bạn bằng cách làm mờ một cách sáng tạo những phần nhất định của hình ảnh thu hút sự chú ý. Tính linh hoạt trong bố cục này cũng sẽ cho phép bạn lập bố cục hình ảnh sản phẩm của mình theo cách hấp dẫn hơn, nổi bật so với phong cách chụp chung mà mọi nhiếp ảnh gia đang thực hiện.
CÁCH ÁP DỤNG KỸ THUẬT FOCUS STACKING TRONG CHỤP ẢNH SẢN PHẨM/MACRO
Chụp ảnh sản phẩm là một trong những thể loại nhiếp ảnh phổ biến và khá quan trọng, bởi nó là công cụ đắc lực trong việc tạo hình ảnh quảng bá và bán hàng cho các doanh nghiệp. Tuy nhiên, để có được những bức ảnh sản phẩm chất lượng cao, không chỉ cần có thiết bị tốt, mà còn cần có kỹ thuật chụp và xử lý hợp lý.
Một trong những kỹ thuật hữu ích cho chụp ảnh sản phẩm là focus stacking, hay xếp chồng lấy nét. Nói đơn giản là kỹ thuật sử dụng hình ảnh của một đối tượng được chụp ở các khoảng cách lấy nét khác nhau, kết hợp lại để tạo ra một bức ảnh duy nhất, trong đó đối tượng của bạn được lấy nét toàn bộ. Điều này giúp cho sản phẩm của bạn trở nên rõ nét và chi tiết từ trước đến sau giúp làm file quảng cáo, marking đẹp chuyên nghiệp, tạo ấn tượng tốt cho khách hàng.
Chụp kiến với kỹ thuật focus stacking (Ảnh: DuyTom)
Bức ảnh con kiến được chụp bằng Canon 70D - 55-250mm STM - Raynox 250 - Meike LED ring flash - cố định bằng chân máy và thước macro fotomate LP 02 - sử dụng kỹ thuật focus stacking 28 tấm hình chồng lên nhau
ĐỂ ÁP DỤNG KỸ THUẬT FOCUS STACKING KHI CHỤP ẢNH SẢN PHẨM CHUYÊN NGHIỆP, CẦN CHUẨN BỊ NHƯ SAU
- Một máy ảnh có thể điều chỉnh được khẩu độ, tốc độ chụp và ISO.
- Một ống kính macro hoặc góc rộng, tùy thuộc vào kích thước và khoảng cách của sản phẩm.
- Một chân máy ảnh để giữ cho máy ảnh cố định và tránh rung lắc.
- Nguồn sáng đủ và đồng đều, có thể là ánh sáng tự nhiên hoặc đèn flash.
- Phần mềm xử lý hậu kỳ có thể ghép các hình ảnh lại với nhau, ví dụ như Adobe Photoshop.
Sau khi đã sẵn sàng, bạn có thể thực hiện các bước sau để chụp ảnh sản phẩm với kỹ thuật focus stacking
Bước 1: Đặt sản phẩm của bạn trên một nền phẳng và sạch sẽ, có thể là một tấm vải cứng hoặc giấy trắng. Hãy chọn một góc chụp phù hợp với đối tượng chụp của bạn, có thể là từ trên xuống, từ bên cạnh hoặc từ phía trước.
Bước 2: Cài máy ảnh vào chân máy và hướng về sản phẩm. Hãy chọn một khẩu độ phù hợp với độ sâu trường ảnh mong muốn, có thể là f/8, f/11 hoặc f/16. Hãy điều chỉnh tốc độ chụp và ISO sao cho hình ảnh có độ sáng vừa phải, không quá tối hoặc quá sáng.
Bước 3: Bật chế độ lấy nét bằng tay (manual focus) trên máy ảnh và ống kính. Lấy nét vào phần gần nhất của sản phẩm, ví dụ như góc trái trên. Chụp một shot ảnh.
Bước 4: Dịch chuyển tiêu điểm một chút về phía xa hơn, ví dụ như góc phải trên. Bấm thêm một shot nữa.
Bước 5: Lặp lại bước 4 cho đến khi bạn đã lấy nét được toàn bộ sản phẩm từ trước ra sau. Bạn có thể cần từ 3 đến 10 hình ảnh tùy thuộc vào độ sâu trường ảnh và khoảng cách của sản phẩm. Hãy chắc chắn rằng các hình ảnh có một phần chồng lên nhau, để phần mềm có thể ghép chúng lại một cách chính xác.
Bước 6: Nhập các hình ảnh vào phần mềm xử lý hậu kỳ và sử dụng công cụ ghép hình ảnh (image stacking) để tạo ra một kết quả duy nhất có độ sâu trường ảnh lớn.
Bước 7: Chỉnh sửa hình ảnh theo ý thích của bạn, ví dụ như crop, xoay, điều chỉnh màu sắc, độ tương phản, độ sáng, xoá bỏ các vết dơ hoặc bóng. Lưu lại hình ảnh cuối cùng và xuất ra file định dạng mong muốn.
Kết quả chụp 'nét căng' sau khi thực hiện kỹ thuật xếp chồng tiêu điểm (Ảnh: Zhen Siang Yang)
LỜI KẾT
Mặc dù focus stack mang lại rất nhiều lợi ích cho công việc của bạn, nhưng xin lưu ý rằng nó cũng sẽ khiến bạn phải tốn thêm thời gian trong quá trình xử lý hậu kỳ. Cân nhắc các lựa chọn một cách cẩn thận với những lợi ích ở trên và áp dụng kỹ thuật xếp chồng tiêu điểm này khi luồng công việc của bạn cho phép.
Những lợi thế mà bạn có được từ việc xếp chồng tiêu điểm chắc chắn sẽ đưa chất lượng công việc, kết quả chụp ảnh lên một tầm cao mới, điều này khiến cho kỹ thuật này trở nên rất có giá trị.
Tham khảo Fstoppers
-
Cách chụp sản phẩm rượu đẹp sang trọng với đèn speedlight và lens kit tại nhà
-
[Video hay] Mẹo chụp sản phẩm đẹp đơn giản, sáng tạo mà hiệu quả tại nhà
-
Hướng dẫn từng bước trau chuốt ảnh sản phẩm bóng bẩy chuyên nghiệp với Lightroom & Photoshop
-
Đánh giá Canon Macro Lens EF 100mm f/2.8 USM - Lens Canon Macro rẻ nhất
-
Kỹ thuật chụp macro đỉnh cao với bộ ảnh hơn 10.000 tấm ghép focus stacking
-
Tự 'dâng mình' cho hàng trăm con muỗi đốt để có được bức ảnh macro hoàn hảo